Elbette bir milletin asil, kültürlü, medeni oluşuna tarihteki yerine bakıldığında o milletin kurmuş olduğu imparatorluklara, devletlere ve tarihi yapılara bırakmış olduğu eserlere, giyim kuşamlarına bakıldığında anlaşılır. Bu nedenle Türkmen milletinin de tarihine, geçmişine bakıldığında hiç şüphe yok ki dünya milletlerinin en üstündedir.

Bunun bir örneği de asırlardır kullanılagelen takılarıdır. Bu takılar özellikle altın, gümüş ve değerli taşlardan oluşmaktadır. Türkmen kızlarının ve gelinlerinin altın ve gümüşten oluşan vazgeçilmez takılarına şaysep denir.

Hiç değişmeden asırlardır kullanılagelen ata miraslarıdır. Türkmenler, halısıyla, giyim-kuşamıyla, altın gümüş takılarıyla her şeyin pahalısını, güzelini ve kıymetlisini kullanagelmişlerdir. Türkmen gelin ve kızlarının taktıkları şaysepler Türkmenler`in varoluşundan bugüne kadar kullanılagelmiştir.

Bu takılar tahmini olarak altı bin yıllık altın ve gümüş işleme sanatıyla yapılmaktadır. Şaysepler (altın ve gümüş takıları) , Türkmen kızı evlenirken annesi tarafından çeyiz olarak verilir. Şaysep olmayınca o kızın çeyizi kabul edilmez. Türkmen kızı evleneceği zaman bu altın-gümüş takıları takınarak evinden gelin olarak ayrılır. Bu takılar olmadan ana evinden ayrılamaz.

Şaysepler, Türkmen Zergerleri (kuyumcular) tarafından yapılır. Başka bir zerger bu Türkmen takılarını yapamaz. Şaysepler, tumarlık, gerdanlık, göğüslük, arkalık, kol bilezikleri, başlık, yüzükler, kulaklıklar, boyunmoncuk, ısırga burun takıları, saça takılan altın karışımlı ve cevahir taşlı düzmeler, altın ve gümüş kemer takıları.v.s den oluşmaktadır.

                                      Cihan Sultan

Proje Yerlinet tarafından çözümlenmiştir.