Türk Meclisi

Anasayfa Görüşler Tartışmalar Haber & Yorum Temel Bilgiler Anketler Arama İletişim
Türk Meclisinde kayıtl?toplam kullanıc? 1831
Görüşlerde Yer alan toplam Makale sayıs? 10763
Açılan toplam Tartışma konusu sayıs? 236
Tartışma Panelindendeki toplam Mesaj Sayıs? 755
Toplam 798 Bilgi Makalesi ve toplam 2053 Haber bulunmaktadır.
Üye olmak istiyorum
Şifremi unuttum
Kullanıcı Sözleşmesi
Kullanıcı:
Şifre:
Okuyucularımıza Sunduğumuz Temel Bilgiler
KÜRTLER TÜRKLERİN NESİ OLUYOR?
 

Prof. Dr. Mehmet BAYRAKDAR 3

‹iÇiNDEKiLER

Önsöz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Giriş: Batılı Kürt Çalışmalarının Değerlendirilmesi . . . . . . . . . 12

Birinci Bölüm: TÜRKLERiN ve

KÜRTLERiN kökeni. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

I. Türklerin ve Kürtlerin Ön Asya Tarihi ve Coğrafyası . . . . 37

1. Kutsal Kitaplara Göre Türklerin ve Kürtlerin

Ön Asya Tarihi ve Coğrafyası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

2. Tarihî Belgelere ve Arkeolojik Verilere Göre

Türklerin ve Kürtlerin Ön Asya Tarihi ve Coğrafyası . . 43

a. Şartamhari Metni: Anadolu’da Türkler . . . . . . . . . . 44

b. Mari Kraliyet Arşiv Tabletleri: Mezopotamya’da

Türkler ve Zazalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

3. Çağdaş Tarih Araştırmalarına Göre Ön Asya’da

Türkler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

4. Türklerin Tarihi Varlığının  Tarihi . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

II. Türk-Kürt Köken ilişkileri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

A. Türk-Kürt Ayrımını Öngören Kuramlar . . . . . . . . . . 59

1. Tek Köken Öngören Kuramlar. . . . . . . . . . . . . . . 59

a. Kaldi / Keldani Kuramı ve Kürtler . . . . . . . . . . 59

b. Haldi / Khaldi Kuramı ve Kürtler . . . . . . . . . . 60

c. Karthveli / Kharthveli Kuramı:

Gürcüler ve Kürtler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

d. Gartêvâyê Kuramı ve Kürtler . . . . . . . . . . . . . . 61

e. Ermeni Kuramı ve Kürtler . . . . . . . . . . . . . . . . 61

2. Melezlik Öngören Kuramlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

B. Türk-Kürt Aynılığını Ortaya Çıkaran Kuramlar . . . . 64

1. Sumer / Kardaka ve Kardukhoi (Kardu)

Kuramları: Kürtler ve Karluklar . . . . . . . . . . . . . . 65

2. Gurtie / Guti ve Cyrtii / Kyrtii

Kuramları: Kürtler ve Gurlar / Guzlar . . . . . . . . . 75

3. Med-iskit Kuramı: Kürtler, Med’ler ve iskit’ler . . . . . . . 80

4. Kimer Kuramı : Kürtler ve Kimer’ler . . . . . . . . . . . . . . . 93

5. Kuramlarda Kürtlerin Atası Gösterilen

Turanî Kavimler ve ilişlkileri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

4 Türkler ve Kürtler “Kökenler ve Benzerlikler”

III.Kürtlerin Türklüğü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

A. Türk ve Kürt isimleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

B. Türkçeli Kürtler ve Kürtçeli Kürtler . . . . . . . . . . . . . . . 110

1. Türkçeli Kürtler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

2. Kürtçeli Kürtler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

a. Guranlar ve Kelhurlar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

b. Kurmanclar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

c. Zazalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

d. Kürtleşmiş Türkler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

C. Kürtlerin Kökeni Hakkında Müslümanların

Kuramları ve Kürtlerin Türklüğü . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

a. Kürtlerin Kökeniyle ilgili Efsanelerde Kürtlerin

Türklüğü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

1. Zalim / Azi Dahaka Efsanesi . . . . . . . . . . . . . . . . 124

2. Buğduz Efsanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

3. Casad Efsanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130

4. Becen ve Boht Efsanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

5. Milan ve Zilan Efsanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138

b. Kürtlerin Kökeniyle ilgili Müslüman Bilginlerin

Kuramları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

1. Kürt-Türk Ayrılığını Ortaya Çıkaran

Kuramlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

a. Kürtlerin Melezliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

b. Kürtler ve Araplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

c. Kürtler ve ıranlılar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145

2. Kürt Bilginlerine Göre Kürtlerin Türklüğü . . . . . . 146

a. İdris-i Bitlisî . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

b. Şerefhan Bitlisî . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

c. Ziya Gökalp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152

d. Mehmet Şükrü Sekban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

e. Mesud Fani Bilgili (Messoud Fany) . . . . . . . . . 158

3. Batılı Bilginlere Göre Kürtlerin Türklüğü . . . . . . . 160

D. Kürtlerin Türklüğünün Coğrafi ve Toponomik

Kanıtı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

I. Türk-Kürt Coğrafyas›. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165

1- Sibirya ve Orta Asya Bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . 165

2- Kırım ve Dağıstan Bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

3- Azerbaycan ve Aran Bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

4- Balkanlar ve Orta Avrupa Bölgesi . . . . . . . . . . . . 168

a. Macaristan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

b. Çekoslavakya ve Slovakya . . . . . . . . . . . . . . . . 171

c. Romanya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171

d. Bulgaristan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

5. Türkiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

Prof. Dr. Mehmet BAYRAKDAR 5

II. Tarihî Kürdistan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

III.Saka veya Kürt Bayramı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

İkinci Bölüm: DİLDE KÜRTLER‹N TÜRKLÜĞÜ:

TÜRKÇE VE KÜRTÇE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

1. Farsça, Türkçe ve Kürtçe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180

2. Kürtçe ve Türkçe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

a. Kürtçe’nin Oluşumu ve Kürtçeli Kürtlerin

Ortaya Çıkışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190

b. Dilbilgisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

c. Kürtçe ve Türkçe Ortak Kelimeler. . . . . . . . . . . . . . . . . 199

d. Kürtçe’deki Türkçe Zamirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205

e. Kürtçe’deki Türkçe Ekler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206

f. Diğer Ekler ve Edatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207

g. Kürtçe’nin Türk Lehçelerinden Sayılması . . . . . . . . . . . 209

h. Kürt Kelimesinin Türkçeliği. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215

i. Anadil Olarak Türkçe Konuşan Kürtler . . . . . . . . . . . . 226

Üçüncü Bölüm: ANTROPOLOJİDE TÜRKLER

VE KÜRTLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232

I. Etnik Antropoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233

II. Dilsel Antropoloji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

III. Sosyal Antropoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245

IV.Dinî Antropoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

A. Türkler’de ve Kürtler’de Kamlık Geleneği . . . . . . . . . . . 248

1. Kamlık ismi Olarak Kürt ismi . . . . . . . . . . . . . . . . . 249

2. Türklerde ve Kürtlerde Kamlık isimleri . . . . . . . . . . 250

3. Doğa Kültü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250

B. Türklerde ve Kürtlerde Kamlık Dinleri . . . . . . . . . . . . . 259

1. Şamanizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259

2. Mecusilik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260

3. Ayzidlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261

C. İslam Dini, Türkler ve Kürtler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

V. Kültürel Antropoloji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267

Dördüncü Bölüm: HİSSİYATTA TÜRK-KÜRT B‹RL‹⁄‹ . . . 275

A. Bazı Kürt ve Türk Asıllı şiairler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278

B. Kürt ve Türk Halkının Hissiyatı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282

C. Kürt ve Türk Siyasilerinin Hissiyatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Sonuç ve Bir Soruya Cevap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293

Kaynaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297

6 Türkler ve Kürtler “Kökenler ve Benzerlikler”

ÖNSÖZ

Kürtler hakkında bugüne kadar yazılan eserlerden bu kitabı

n farkı, önemi ve yeniliği, bugüne kadar Kürtlerin ırki kökeni

olarak kabul edilen Med, iskit, Elam, Susa, Sumer, Karduk

ve Huri gibi eski kavim ve milletlerin aslında Turani veya Türk

soylu olduklarını, Sumer ve Asur tabletlerinden, Behistun yazı

tlarına, Zen-Avesta’dan Xenophone’un Anabasis adlı eserine

kadar bilinen en eski tarihi belgeler ve eserlere, Batılıların yaptı

kları çağdaş araştırmalara dayanarak göstermektir. Ayrıca

Kürtleri, Türklerden ayrı göstermeye çalışan bazı Batılı yazarları

n bu eski belgeler ve eserlerde verilen bilgileri, bilerek veya

bilmeyerek nasıl tahrif ettiklerine işaret ederek, bunlara sadece

Kürt yazarların değil, Kürt meselesi ile ilgilenmiş kimi Türkçü

yazarların da nasıl aldandıklarını ortaya koymaktır.

Kürt sorununun Türk tarihi ile ilişkisinin tarihi açıdan çözümlenememesinin

en büyük nedeni, bizzat Türk tarihçilerinin

Türk tarihini M.Ö. 300-200 senelik bir geçmişle Hunlar’dan

öteye götürememiş olmalarıdır. Kıpçaklar, Karluklar, Peçenekler,

Hazarlar, Avarlar başta olmak üzere bütün Oğuz boyları,

tarihçilerimizce sanki M.S.4-6. yüzyıllar arasında birdenbire

ortaya çıkmış boylar gibi anlatılıyor. Bu affı olmayan büyük

bir tarihi hatadır. M.Ö. 3. asır öncesine, Türklerin tarih öncesidir

diyerek işin içinden sıyrılmaya çalışıyorlar.

Başka büyük bir tarihi hata da tarihçilerimizin bize Türklerin

Anadolu’ya 1071 yılında geldikleri şeklindeki öğretileridir.

Söz konusu tarihte Müslüman Türkler Anadolu’ya gelmiştir.

Oysa Kafkasya, Balkanlar, Anadolu ve Mezopotamya gibi bölgelere

gelişlerini, Türk tarihini ve Oğuzların tarihini yazılı belgelere

ve kaynaklara dayanarak en geç M.Ö. 6000 yıllarına kadar

götürebiliriz. O dönemden bugüne ulaşan hem Türklerin

kendilerine ait yazılı belgeler hem de eski Yunan, Çin, ıran,

Asur ve Sumer yazılı belgeler ve kaynakları Türk soylular hakkı

nda oldukça zengin bilgiler vermektedir. Bu kitabın başka

bir katkısı ve yeniliği Türk tarihine ve dolayısıyla Türk-Kürt

sorununa böyle bir tarihi derinlikten bakmaktır. Türk tarihi ile

ilgili söz konusu eserleri ve belgeleri okuduğumuzda, örneğin

Avarlar, Türk tarihçilerine göre M.S. 394-552 yılları arasında

ortaya çıkmış ve hüküm sürmüşler ise de Yunan kaynakları

M.Ö. 8. yüzyıldan itibaren onların varlığından söz ederler. Söz

konusu kaynaklar Kafkas dağlarından gelerek Apollon mabedinde

rahiplik yapan bir “Abaris”’ten ve hakkında birçok rivayetten

bahsederler. Kelimenin sonundaki Yunanca “-is” çoğul

ekini atarsak geriye “Abar” sözcüğü kalır. “Abar” daki “b”

harf ve sesinin, bugünkü İspanyolca’da da olduğu gibi eski Yunanca’da

ve Latince’de “v” harfi ve sesi olduğunu düşünürsek

“Abaris” in Avarlar olduğu kendiliğinden ortaya çıkar. Hatta

Türkçe’de de ayn› “b-v” ses ve harf değişimi vardır: Bar-Var,

Sibir-Sivir, Barmak-Varmak gibi. Gy. Moravcsik de Yunan

kaynaklarında geçen Abaris kelimesinin Avarlar olduğunu söylemiştir.

Nitekim eskiden olduğu gibi bugün de Çekçe ve Slovak

dillerinde Avarlara “Abar” veya “Abor” denir. Türk soyluları

n uzun bir geçmişe sahip olduklarının başka bir örneğini,

Romanya’nın Turda (bugünkü Cluj) şehri yakınlarında 1961

yılında yapılan kazılarda bulunan Tartaria (Tatar) tabletleri

teşkil etmektedir. M.Ö. 5500 yılı civarında yazıldığı tahmin

edilen bu tabletler bize özel olarak Tatarların ve genelde Türk

tarihinin izlerini en geç M.Ö. 7000- 6000 yıllarında aramamı-

zı gösteren Türk belgeleridir.

“Türkler ve Japonlar, Kökenler ve Benzerlikler” adlı eserim,

“Türkler ve Kürtler, Kökenler ve Benzerlikler” adlı bu

eserin yazılmasına sebep olmuştur. şöyle ki, Japonya’da misafir

öğretim üyesi bulunduğum 2001 yılında Japonların günlük

hayatına dair müşahedelerimin sezgisi, beni Türklerin ve Japonları

n akraba olabilecekleri fikrine götürdü. Gün geçtikçe

bu fikrim pekişti. Bu nedenle, fikrimin doğru olup olmadığını

araştırmaya başladım.

Bunun için, Kyôto’da önce Japonca öğrenmeye karar verdim.

Diğer yandan da Japon tarihi ve kültürüyle ilgili çeşitli

dillerde yazılmış araştırma türü eserleri okumaya başladım; var

olan en eski Japon kaynaklarını inceledim. Bunlar yeterli değildi;

özellikle İslâm öncesi Türk tarihini ve kültürünü de iyi bilmem

gerekliydi.

Akademik alanım olan felsefe ve İslâm felsefesini bir kenara

bırakarak son yedi yıldır yoğun bir şekilde Türk tarihinin en

eski belgeleri ile konuya ilişkin yazılmış en eski ve en yeni

önemli kaynak eserleri okudum. Ulaştığım bilgiler beni Ural-

Altay veya Turanî soylu milletlerin tarihinin bilinmesi zaruretine

sevk etti. Bunun için de, bugün insanlığın eldeki en eski yazı

lı belgelerine ve eserlerine müracaat etmem gerekli oldu. Sumer

tabletlerinden Homeros’un fliirlerine, Herodotus’un “Tarih”

inden Strabo’nun “Coğrafya”sına, en eski Etrüsk yazıtları

ndan, en eski Pers yazıtları olan Behistun’un yazıtları ve

Zend-Avesta metinlerine, bilinen birçok belge ve kaynağı okudum.

Bütün bu okumalardan elde ettiğim bilgiler, bir ölçüde

Ural-Altay milletlerinin evrensel tarihini görmeme neden oldu.

Bafllangıçta Türklerin ve Japonların tarihî kökenleriyle ilgili

yapmayı düşündüğüm araştırma için elde ettiğim bilgiler, bugüne

kadar yazmayı aklımın köşesinden bile geçirmediğim

Kürtlerin, Etrüsklerin ve Eskimoların kökenleri hakkında yazmaya

sevketti.

Bilindiği gibi, 18. yüzyıldan bugüne Kürtler hakkında sayı-

sız çalışma yapıldı; bunların büyük bir kısmını batılı seyyahlar,

misyonerler, gizli servis ajanları, oryantalistler yapmıştır. Giriş

bölümünde –yine batılılara göre de– anlatmaya çalışacağımız

gibi, özellikle 1950 yılından önceki yayınlarda, bilimsel temel

zayıftır. Bunlar daha ziyade belirli amaçlara yönelik yönlendirici

fikirler işlenmifltir. Devrin Batı siyaseti icabı Kürtlerin,

Türklerden başka ırklarla ilişkilerinin kurulması gerekirdi. Bunu

yaparken, Batılılar yeri geldikçe işaret edeceğimiz gibi, hem

kullandıkları eski kaynaklardaki bilgileri yanlış değerlendirmişler,

hem de Kürtleri Türklerden ayrı gösterme taktiğinden

dolayı Kürtlerle etnik ilşlki kurdukları eski kavim ve milletlerin

etnik kökenleri üzerinde durmamışlardır.

Batılı araştırmacıları takiple ve onların yayınlarının etkisiyle

20. yüzy›ldan günümüze baz› Kürtçü yazarlar da Kürtleri

Türk’ten başka her türlü etnik kökene bağlamışlardır. Hatta

bu tür çalışmaların etkisiyle bütün ırklardan bağımsız bir Kürt

kimliğinin varlığına inanmaya başlamışlardır. Çünkü 1950 yı-

lından itibaren Kürtler hakkında yazan batılılar, atalarının

Kürtlerin kökeniyle ilgili olarak ortaya attıkları faraziyeler ve

iddiaların çürüklüğünü, birbirleriyle çelişkili olduklarını, tarihî

gerçekliklerlede uyuşmadığını görünce, sanki Kürtler tarihten

bağımsızmış gibi, ayrı bir etnik kimlik oluşturma seçeneği üzerinde

durmayı yeğlemişlerdir.

Buna karşılık, bazı Türkçü yazarlar da son zamanlarda

Kürtlerin Türklüğü üzerinde durmuşlardır. Ancak bunu yaparken,

Kürtlerin kendi kökenleriyle ilgili –batılıların etkisiyle savundukları–

bütün tezleri reddetme yoluna gitmişlerdir. Böylece

onlar da, Ural-Altaylıların evrensel tarihini tam olarak bilmediklerinden

Türk tarihi konusunda yanlışlıklar yapmışlardır. Dolayısıyla, batılıların etkisiyle hem Kürtçü, hem de Türkçü

yazarlar, tarihin doğrusunun yarısını görüp yarısını görmeyerek

Türk-Kürt meselesini siyasî ve ideolojik kördüğüm hâline

getirmişlerdir.

Batılıların Kürtlerin köken itibariyle Türklerden ayrı oldu-

ğunu göstermeye yönelik çalışmaları; (1) Tarih-Coğrafya, (2)

Dil, (3) Etnik Antropoloji alanları üzerine kurulu olduğundan,

biz de Türk-Kürt meselesini, yukarıda da işaret ettiğimiz gibi,

bu alanlarla ilgili bilinen en eski belgelere ve kaynaklara inerek

açıklığa kavuşturmaya çalışacağız.

Bu çalışmamızda bize çeşitli şekillerde yardım eden A.Ü. İlahiyat

Fakültesi Kütüphane Müdiresi Ceyda Satıoğlu`na ve memur

Mustafa Arslan, Burhannettin Baykurt, Burhan Uluışık`a,

Prof. Dr. Hakkı Acun’a, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Vural’a ve öğ-

rencimiz Mehmet Koçtaş’a sonsuz teşekkürlerimi ve şükranlar›

mı sunuyorum.Ayrıca, Türk-Kürt kardeşliğini çok önemseyen kitabın yayımcısı Üzeyir Yıldırım`a teşekkür ediyorum.

Ankara

25 Mayıs 2007

Prof. Dr. Mehmet BAYRAKDAR

(Bu kitabı kitapçılarda bulabilirsiniz.Biz sadece önsözüne yer verdik.)


Paylaş

Proje Yerlinet tarafından çözümlenmiştir.

© 2008 TurkMeclisi.org Her hakkı saklıdır. İçerik izin alınmadan kullanılamaz. Siteyi kullanan herkes "Kullanıcı Sözleşmesini" kabul etmiş sayılır. Kullanıcı Sözleşmesi.