Güney Osetya sorunu nedir?

Gürcistan ile Güney Osetya arasında ABD ve Rusya’nın da devreye girmesiyle sağlanan ateşkes, birkaç saatin ardından sona erdi. Gürcistan bu sabah, "anayasal düzeni yeniden sağlama operasyonu" kapsamında bölgeyi ateş altına aldı.

Uluslararası toplumun tepki gösterdiği, sürmekte olan çatışmalara neden olan sorun, yıllar önce başladı.
Gürcistan, 26 Mayıs 1918 tarihinde, ülkedeki bütün azınlıklara eşit siyasi ve sosyal haklar verdi, kendilerini serbestçe geliştirme imkanı tanıdı; Ancak 1919’da yerel meclisleri kapatma kararı aldı. Güney Osetya’daki Gürcü hakimiyeti 25 Şubat 1921 tarihinde Kızıl Ordu’nun Gürcistan’a girmesiyle sona erdi.

Güney Osetya, 1922’de "Güney Osetya Özerk Bölgesi" olarak Gürcistan’a bağlandı. Eski Sovyetler Birliği zamanında durgun bir dönem geçiren bölge, Sovyetlerin dağılması sürecinin ardından pek çok bağımsızlık hareketine sahne oldu.
Rusya Federasyonu’na bağlı Kuzey Osetya ile birleşmeyi isteyen Güney Osetya ve Gürcistan arasındaki gerginlik 1989 sonlarından itibaren artış gösterdi.

Güney Osetya’nın, 20 Eylül 1990 tarihinde kendisini "Demokratik Güney Osetya Sovyet Cumhuriyeti" ilan etmesine, Gürcistan aynı yıl içinde söz konusu bölgenin özerk statüsünü kaldırdığını açıklayarak, tepki gösterdi. Bu gelişmeden sonra, 1991’de Gürcü birliklerinin başkent Tshinvali’ye girmesiyle çatışmalar başladı. 14 Temmuz 1992 tarihinde Ruslar, Gürcüler ve Osetlerden oluşan 4 bin kişilik barış gücü birlikleri bölgeye girerek, ateşkesi sağladı.

Ateşkesin denetlenmesi için taraflar arasında Rusya’nın da katılımıyla ortak kontrol komisyonu oluşturuldu. Bölgede ateşkes sağlanıncaya kadar süren çatışmalarda 39 bin Oset ve 11 bin Gürcü evlerini terk etti. Güney Osetya bölgesinde yaklaşık 10 gün Gürcü köylerine yoğun ateş açılması üzerine başlayan çatışmalar şiddetlenerek devam etti. Gürcistan, taraflar arasında sağlanan ateşkesin üzerinden kısa süre geçmesinden sonra bölgedeki Gürcü yerleşim birimlerinin bombardımana tutulduğunu gerekçe göstererek geniş çaplı askeri operasyon başlattı.

Gürcistan’ın ayrılıkçı Güney Osetya Cumhuriyeti’ndeki nüfusun yüzde 90’ı Rus pasaportu taşıyor.