UĞULTU
UĞULTU
Kasım`da,&8203; Vietnam/ Danang`ta&8203; Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Zirvesi sırasında&8203;,&8203; ABD Başkanı D.Trump ve Rusya Devlet Başkanı V.Putin&8203;; &8203;Suriye ihtilafının çözümünde ortak bildiri imzaladılar. Siyasi ve askeri alanda anlaştıkları konulardaki boşluklar zamanla doldu&8203;ruldu&8203; ve&8203; &8203;aşağıdaki temel&8203;de&8203; anlaştılar. 1- İsrail- Filistin Barışı`nın; ne BM kararları, ne hükümetler, liderler ve örgütler tarafından yapılan bildirimler ya da müzakerelerle çözüme ulaştırılabilecek bir vasıfta olmadığı görülmüş, çözüm bu unsurlardan alınarak İsrail ile Filistin arasında bağımsızlaştırılmıştır. &8203;2- Şam`ın meşru izni olmadan uluslararası güçlerin Suriye`de bulunmasının hiçbir nedeni yoktur. &8203;3&8203;- Suriye krizinin çözümüne yönelik hiçbir siyasi inisiyatif&8203;in&8203; ülkenin egemenliğini, birliğini ve bütünlüğünü bozma&8203;sına izin verilmeyecektir.&8203; &8203;4&8203;- Tüm taraflar görüşlerini BM koordinasyonu altında Cenevre barış görüşmelerinde ortaya koymalıdırlar. &8203;5&8203;- Diplomatik bir çözüm için belirlenen şartlardan emin oluncaya ve Suriye ihtilafıyla ilgili politik bir çözüm bulununcaya kadar Suriye ve Irak`ta IŞİD ile savaşmaya devam edilecektir.&8203;..&8203;
Ancak son günlerde; 1- İsrail güçleri ile İran ve müttefikleri arasında keskin bir gerilim oluş&8203;muştur.&8203; 2- Washington, Suriye hükümetinin Şam&8203;`&8203;ın Doğu Guta bölgesinde birden çok gaz saldırısı düzenlediği yönünde kanıtlanmamış iddiaları yinele&8203;miştir. 3- Türkiye`nin Afrin`de ve İdlib gerilimi azaltma bölgesindeki operasyonları endişe oluştur&8203;maktadır.
Cumartesi günü İsrail, İran`ın istihbarat sağlamak ya da saldırmak amacıyla Hizbullah ve Suriye`nin de daha önce denediği üzere toprakları üzerine saldığı gelişmiş bir insansız hava aracın&8203;ı&8203; düşür&8203;müş, Ardından Suriye`de bulunan 12 önemli İran hedefine ve hava savunma sistem&8203;ine misilleme&8203; yapmıştır. Günün sonunda İsrail`e ait bir F-16I Soufa Multirole Fighter (çoklu savaş uçağı) düşürül&8203;müş, Hizbullah, bunu "Suriye hava sahası ve bölgesinin işgaline son verecek yeni bir stratejik evredir. Bu, sonraki&8203; savaşımız için bir testtir " ifadesiyle tanımla&8203;mıştır. İsrail`in kuzeyinde İsrail ve İran arasındaki neredeyse bir savaş&8203;a ramak kalmış, durumla ilgili ABD ve Rusya`ya bilgi veril&8203;miştir.
Pazartesi günü, Rusya Devlet Başkanı V.Putin ile ABD Başkanı D. Trump telefonla endişeli konuları görüşmüştür. Başkan V.Putin, Başkan Trump`ın &8203;" İsrail-Filistin arasında artık dayanıklı bir barış anlaşması için çalışma zamanı&8203; geldi" dediğini açıklamış, Rusya`nın bu gayreti gösterdiğini, Salı günü (bugün) Filistin lideri Mahmud Abbas`la görüşeceğini söyl&8203;emiştir.
Bu noktada V.Putin, elbette İsrail`in Suriye`de İran`la savaşa girmesi durumunda &8203;ülkesinin en büyük kaybeden olacağını biliyor. 2015`te bir amaç ve Suriye Devlet Başkanı B.Esad`ı kurtarmak için askeri güçlerini Suriye`ye taşıyan, Rusya Esad`ı Suriyeli isyancılardan ve ülkenin kontrolünü İslamcı radikallerin elinden kurtarmıştır. O zamandan beri&8203; &8203;hem Rus kanı akıyor hem de milyarlarca ruble harc&8203;anıyor. &8203;Halbuki Rusya bir süredir Suriye`deki hedeflerine ulaşma ve iç savaş sonrası düzenlemeleri belirleme konusunda lider görev üstleniyor. En büyük kaygısı&8203;,&8203;&8203; bölge&8203;de dehşet bir istikrarsızlığa yol açarak kazanmayı umduğu her şeyi tehdit ede&8203;cek olan İsrail ve İran arasında olası bir çatışmadır.
&8203;Bu yüzden &8203;İsrail Başbakanı B. Netenyahu, Rusya`nın isterse böyle bir çatışmayı engelleme potansiyeli&8203;ne inanıyor. &8203;İşte Rusya tam anlamıyla İran`ın askeri koruyucusu olmamasına rağmen silah sistemleriyle İran`ın nükleer tesislerinin korunmasına yardımcı oluyor. Rusya`nın hava gücü Suriye`de İran güçlerinin&8203; &8203;yardımc&8203;ı&8203;sıdır. Üstelik Rusya, İran`a uygulanan ekonomik yaptırımları&8203; da&8203; hafifletiyor. &8203;Nitekim Başbakan Netenyahu, Moskova`ya yaptığı düzenli ziyaret&8203;te;&8203; Her defa Putin&8203;`in&8203;, İran`ın egemen bir ülke olmasına değer verdiğini ifade&8203; etmesine rağmen Rusya`nın&8203; bir çatışmayı engelleyebileceğini düşünüyor ve talep&8203;te bulunuyor. &8203;Bu arada &8203;İran &8203;hem bölgesel hedefleri doğrultusunda askeri varlığını Suriye`ye getiriyor&8203; hem de Suriye`nin yeniden inşasında rol üstlenmeyi öngörüyor.&8203;..&8203;
Şimdi Suriye`de&8203;,&8203; İsrail ve İran arasında&8203; bir çatışma ortaya çıkmış gibi görünüyor&8203;. &8203;Sıra Rusya`nın &8203; İran`ı ne kadar frenleyeceğini ya da bunu yapmaya gücünün yetip yetmeyeceğini göstermesindedir.
&8203;&8203; Suriye ihtilafının çözümü için &8203;ABD ve Rusya arasında kurulan işbirliği yürümektedir... Ve &8203;Rus&8203;ya&8203;, ABD`ye; &8203;"&8203; El Nusra terör&8203; örgütünün ve kendini yardım örgütü olarak sunan El Kaideci bir katliam çetesi olan White Helmets- Beyaz Miğferler grubunun, &8203;Suriye hükümetini, yerel halka karşı kimyasal silah kullanmakla suçlamak için&8203; İdlib`te&8203; zehirleyici maddeler içeren bir provokasyonun hazırlığı&8203; içinde olduğuna dair &8203;ihbarda bulunuyor.
Öte tarafta; 1- Şam`ın meşru izni olmadan uluslararası güçlerin Suriye`de bulunmasının hiçbir nedeni yoktur, 2- Suriye krizinin çözümüne yönelik hiçbir siyasi inisiyatif ülkenin egemenliğini, birliğini ve bütünlüğünü hiçbir halükârda bozmayacaktır, 3- Tüm taraflar Suriye ihtilafıyla ilgili politik bir çözüm bulununcaya kadar Suriye ve Irak`ta IŞİD ile savaşmaya devam edecektir, Esasları çerçevesinde oluşturan ABD-Rusya işbirliği sürecinde; Askeri ve Siyasi girişimleri tartışılan ve kaygı uyandıran Türkiye, doğrudan doğruya ABD`nin sorumluluk alanında gibidir.
Ama şu dakikada ABD; AKP Genel Başkanı R.T.Erdoğan`ın, "Bizi vururlarsa sert karşılık veririz diyenlerin ömürlerinde hiç Osmanlı tokadı yememiş oldukları çok açıktır. Türkiye`yi canlarının istediği gibi girip çıktıkları, her türlü hoyratlığı yapıp hesap vermedikleri yerlerle karıştırıyorlarsa çok yakında öyle olmadığını görecekler&8203; " ifadesiyle, yüzünde aşk eden tokatın dehşet uğultusuyladır...
14. 2. 2018
Ahmet Kılıçaslan AYTAR ahmetkilicaslanaytar@gmail.com
|