OLMAK YA DA OLMAMAK MESELESİ
OLMAK YA DA OLMAMAK MESELESİ
Türkiye anakarasının jeopolitiğini değiştirdi ve Kuzey Kıbrıs ile birleşen bir boru hattı projesi sundu.
Libya`ya Ulusal Mutabakat Hükümeti`ni desteklemek üzere asker gönderdi.
Doğu Akdeniz`de hidrokarbon rezervleri için Yunanistan, Kıbrıs Cumhuriyeti, İsrail ve Mısır ile gerilim çok yükseldi.
Hizbullah`ın Irak kolu Kataib Hizbullah, Irak`ta ABD askeri eğitim tesisine saldırdı.
ABD hemen ertesi gün iki ayrı saldırıyla Hizbullah üssüne misilleme yaptı.
Ardından Orta Doğu`yu istikrarsızlaştırmakla itham ettiği K.Süleymani`yi etkisiz hale getirdi.
İran da, Irak`taki ABD üslerine bir düzine balistik füze ile misillemede bulundu.
Rusya Devlet Başkanı V.Putin bölgenin tehlikeli bir şekilde çatışmaya yakın olduğu gördü.
Doğu Akdeniz her an karışabilir, İran Amerikalılara karşı çılgın bir misillemede bulunabilir,
Süper güçler orantısız bir yanıt verir, bölge alevlenirken Rusya`nın kazanımları ve çıkarları zarar görebilirdi.
Putin siyasi kazanç için fırsatlardan yararlanma ve tehlikeyi tespit etmenin ustasydı....
Salı günü Şam`a sürpriz bir ziyarette bulundu.
Esad`a İran yanlısı milislere dikkat etmesini, böylece Suriye`yi güvencede tutmasını telkin etti.
İdlib`te ateşkes istedi.
Süleymani`nin ölümünden sonraki gelişmeleri, ABD aracısı İsrail ile daha baskınca tartışmak için sessiz kalmayı öngördü..
Ardından Suriye ve Doğu Akdeniz`de gerilimini hafifletmek üzere Ankara`ya geldi.
İdlib`te ateşkes yapılacaktı.
Libya; K Haftar`ın Rusya desteklediği laik ordu ile Trablus`ta Türkiye`nin desteklediği İslamcı hükümet arasında patlamanın eşiğindeydi.
Haftar`ın ordusu Libya topraklarının büyük bölümünü ele geçirmişti.
Putin, Erdoğan`a zor bir işe soyunduğunu ve zaten savaşı kaybettiğini ikna etmeye çalıştı
Moskova ve Ankara, Suriye sınırında olduğu gibi daha büyük bir çatışmayı önlemek için işbirliği yapmaya odaklanmalıydı!.
İki lider ortak yazılı açıklamada Libya`da tarafları 12 Ocak gece yarısından itibaren ateşkese çağırdı!
Türkiye, ABD-İran yükselişinde hangi pozisyonu alacağı ya da almayacağı noktasında şaşkındı.
Artan gerginliklere yönelik endişelerini dile getirdi.
Irak`ta artan düşmanlıkların Ortadoğu`yu istikrarsız hale getireceğini ve barış çabalarını engelleyeceğini,.
ABD`nin hareketinin istikrarsızlığı ve şiddeti artıracağını söyledi:
``Türkiye her zaman bölgedeki dış müdahalelere, suikastlara ve mezhep çatışmalarına karşı olmuştur" denildi..
Bu sırada Türkiye`nin desteklediği cihadçı Özgür Suriye Ordusu`nun paralı askerleri Libya`da yerleşmekteydi!.
Çarşamba günü Başkan D.Trump, Beyaz Saray Büyük Fuayesi`nden dokuz dakika boyunca dünyaya hitap etti.
Konuşmasıyla kamuoyunun dikkatini başarıyla suikastten uzaklaştırdı.
İranlı yöneticiler ise muhatap kaldıkları hükümet karşıtı kitlesel protestoları, General Süleymani`nin cenazesiyle dindiriyordu...
Trump kara birlikleri gerektirmediği sürece güç kullanmaya hazır ve isteklidir.
Gerçek savaşın aksine caydırıcılıklarla ilgilidir.
Nitekim hedef, İran`a caydırıcı olan asimetrik bir güç gösterisiydi.
Bu yüzden Süleymani suikasti bu kadar açık gerçekleştirildi.
İran`ın Irak ABD üslerine saldırısı kesinlikle daha az göze çarptı!
İran, yıkıcı İran-Irak savaşından çıkarılan dersler ve sonraki gelişmelerle asimetrik savaşın üstadıdır.
ABD birliklerinin konuşlandığı Irak askeri üslerine yönelik saldırı, İran için en öngörülebilir ve en kolay çileden çıkarma biçimiydi.
Çok açık bir suikaste çok fazla zayiat vermeden, çok açık bir tepki verdi.
Karşılıklı polemik ve saldırılar III. Dünya Savaşı yerine Irak`ta hala bir vekil savaşı olduğu teorisini pekiştirdi...
Şimdi oyun ABD birliklerinin Irak ve Orta Doğu`daki varlığı ile ilgilidir.
ABD birliklerinin geri çekilmesi İran için bir zafer olacaktır.
Bu yüzden İran`ın bir sonraki hareketi mutlaka bu geri çekilmeyi daha da baskılamaktan geçiyor.
Trump konuşmasında, İran`a yeni yaptırımlar uygulanacağını bildirdi.
``Artık dünyanın herhangi bir yerinde 1 numaralı petrol ve doğal gaz üreticisiyiz. Orta Doğu petrolüne ihtiyacımız yok!.
Pentagon`un büyük, güçlü, doğru, ölümcül ve hızlı birçok hipersonik füzesi var" dedi.
İran ve ABD`nin cihatçı İŞİD ile savaşmak için güçlerini birleştirerek ileriye giden bir sebep bulduğunu hatırlatarak,
ABD`nin Irak ve Ortadoğu`dan çekilmesini hızlandırmak için yerini NATO`ya bırakacağını söyledi.
İran`ı müzakereye çağırdı...
NATO`nun Orta Doğu`da görev yüklenmesi;
Türkiye`nin Kuzey Kıbrıs ile birleşen bir boru hattı projesi sunmasının Doğu Akdeniz`de neden olduğu istikrarsızlıkta,
Avrupa Birliği, Rusya, Mısır, İsrail ve bazı Körfez ülkelerinden ve diğerlerinden alınan kamu desteği ardından,
ABD`nin bölgedeki diğer stratejik ortaklarının hayati bölgesel çıkarlarına EastMed Yasası ile verdiği destek,
Doğu Akdeniz`de barış ve istikrarı korumanın bir diğer adımıydı.
ABD, AB, Orta Doğu ve Kuzey Afrika`nın derin bir endişe ile izlediği,
Türkiye`nin Müslümanların savunucusu olarak kendi kendini ilan ettiği ve anlamsız bir genişleme iştahına düştüğü,
Osmanlı tarzı hırsların 21. yüzyıl gerçeklerinde yeri yoktu.
Libya Ulusal Ordusu lideri Hafter`in, Türkiye ve Rusya`nın ateşkes çağrısını reddettiklerini duyurmasından sonra,
Şimdi Türkiye "ya NATO üyesisin ya da değilsin" köşesindedir.
10. 1. 2020
Ahmet Kılıçaslan AYTAR
ahmetkilicaslanaytar@gmail.com
|
