Libya’daki siyasi kaosun müsebbibi dış müdahalelerdir
Libya’daki siyasi kaosun müsebbibi dış müdahalelerdir
01 Ocak 2022
Mehmet Koçak İletişim: kocak61mehmet@gmail.com
Libya’da yapılması planlanan başkanlık ve parlamento seçimlerinin ertelenmesi, BM’nin süreci iyi yönetemediğinden kaynaklandığı bir gerçektir.
Zira BM öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun Kasım 2020’deki toplantılarında, ülkede devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinin 24 Aralık 2021’de yapılmasına karar verilmişti.
Libya halkında ise öfke ve endişe hâkim.
Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu, 24 Aralık’ta gerçekleştirilmesi planlanan başkanlık seçimlerinin 24 Ocak 2022’ye ertelenmesini önermişti.
Ancak, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyinden oluşan taraflar, seçimlerin hukuki altyapısını belirleyecek kanunlar konusunda anlaşamıyor. Bu anlaşmazlığın asıl sebebi ise emperyalist ülkelerin kendi çıkarları yönünde seçimlerin yapılabilmesi hususunda tarafları yönlendirmeleridir.
Şöyle ki: ülkenin doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri, emperyalist ülkelerin işbirlikçisi Halife Hafter’i destekleyen Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, 8 Eylül’de tek taraflı şekilde başkanlık seçimlerine ilişkin bir kanun çıkardığını açıklamıştı.
Salih’in BM tarafında meşru kabul edilen ve Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun Kasım 2020’deki toplantılarında oybirliğiyle görevlendirilen Mecliste oylamaya sunmadan ve Devlet Yüksek Konseyine başvurmaksızın çıkardığı bu kanun, Konsey tarafından reddedilmişti.
Yine Temsilciler Meclisi, 4 Ekim’de tek taraflı çıkardığı bir başka kanunla, parlamento seçimlerinin başkanlık seçimlerinden bir ay sonra yapılacağını duyurmuştu.
İsyancı general Halife Hafter ve onun siyasi yandaşı olan Temsilciler Meclisinin hukuk dışı girişimleri nedeniyle 24 Aralık’ta yapılması planlanan seçim kanunlarının hazırlanmasını engellemiş oldu.
ABD ve dört Avrupa ülkesi, Libya yetkililerini seçimler için yeni tarih belirlemeye çağrıda bulunmaları müdahalelerinin devam ettiğini gösteriyor.
ABD’nin yanı sıra İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya’nın Libya’da özgür, adil ve kapsayıcı seçimlerin yapılmasına yönelik güçlü bir destek veriyor görüntüsü altında Libya petrol ve diğer enerji kaynaklarını sömürme adına Libya yerelindeki işbirlikçilerini kullanmak suretiyle Libya’nın içişlerine müdahalelerini sürdürmekte oldukları artık sır değil.
Önemle ifade etmek isterim ki, Libya’da işbirlikçi Hafter’e dış destek sürdükçe kaos bitmeyecek.
Bu gerçekten hareketle; Libya’daki seçim sürecini engelleyen yerli veya yabancı kişi veya kuruluşlara Türkiye başta olmak üzere ‘Libya halkının dostları’ ülkeler ayrıca Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yaptırım uygulanması için harekete geçmelidir.
Dış müdahaleler ve farklı siyasi görüşler nedeniyle seçimlerin önündeki engeller aşılamadı ve de aşılamıyor.
Ancak bu sorunlarına çözüm üretmek için farklı yol ve yöntemlerin de var olduğu bilinmelidir.
Her şeyden önce Libyalı taraflara, ulusal çıkarları önceleme ve Libya’da güvenlik ve istikrarın sağlanması için bir uzlaşıya varılmak suretiyle ülkenin bölünmez bütünlüğü çerçevesinde bir araya gelmeleri ve bir çözüm üretmeleri şart.
Libyalılar; dış müdahalelere müsaade etmeden; özgür, adil ve güvenilir bir seçimi gerçekleştirme, Libya halkını temsil eden ve Libya’nın bağımsızlığını, egemenliğini, toprak bütünlüğü ile ulusal birliği sağlayacak yeni bir hükümeti işbaşına getirme konusunda muktedir olduklarını göstermelidirler.
Bunu gerçekleştirmek için Libya makamları seçimler için hızlı bir şekilde tarih belirlemeli ve seçim kanunlarını çıkararak başkanlık aday listesini netleştirmelidir.
Libyalı siyasiler, “Libya halkının çıkarları ile ülkenin bağımsızlık, egemenlik ve toprak bütünlüğünün korunması her şeyin üstündedir” görüşü temel esas almalı. Aksi halde ülkede ülke genelindeki ayrışma ve kutuplaşma yeniden bir iç savaşa sürüklenmiş olacak. Nitekim tarafların askeri güçleri yeniden silaha sarılmış beklemektedir.
Çünkü, gelinen noktada siyasi ikbal ve istikbal değil, halkın birliği ile ülkenin istiklali söz konusudur.
|
