MUHBİRLİK!
Nurullah AYDIN
27 Aralık 2010
MUHBİRLİK!
ABD, gizli diplomatik yazışmalarının Wikileaks`de yayımlanmasının ardından, bilgi ve belgeleri tedarik eden kaynakları için endişeleniyor. Bazı ülkelerdeki muhbirlerin hayati tehlikesi olduğuna dikkat çekiliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Philip Crowley, ABD`nin gizli diplomatik yazışmalarının Wikileaks sitesi tarafından yayımlanmasının, ABD`nin değişik ülkelerde bilgisine başvurduğu sivil toplumda yer alan veya insan hakları ile alanında faaliyet gösteren kişilerin hayatını tehlikeye attığını öne sürdü.
Crowley; ``Büyükelçiliklerimiz bulundukları ülkedeki sivil toplum üyeleriyle ve insan hakları savunucularıyla temasa geçti, bunları uyardı&8230;Gerekirse, bilgi kaynaklarımızı, bütün imkanlarımızı seferber ederek koruyacağız&8230;özellikle diktatörlükle yönetilen ülkelerde bulunan ve ABD ile temasta olan sivil toplum üyelerinin hayatının tehlikede olduğunu söyledi.
Türkiye`de Muhbirlik; yasa üstü bir kurum! Muhbirliğin ne yasası, ne de genelgesi var.
İstihbarat birimleri tarafından sık kullanılan muhbirlik sistemine ilişkin hiçbir yasal düzenleme yok. Emniyet ve diğer güvenlik birimleri, gizli yönetmeliklerle sisteme işlerlik kazandırıldığını açıklıyor ancak bugüne kadar bu yönetmelikleri ne gören ne de duyan oldu.
İstihbarat yönetmeliğinde muhbir kavramı yer alır. Ancak detaylı bir tanım ya da çalışma prensibi yoktur. Muhbirleri denetim altında tutacak kanunlar olmaması dikkat çekiyor.
Bilgiye göre para. Muhbirlere getirdikleri bilgi karşılığında örtülü istihbarat ödeneğinden ödeme yapılır. Bu ödemenin, her bilgi karşılığında 50 TL ya da birkaç milyon dolar olabilir. Paranın miktarını Emniyet belirler. Bir örgüt ya da çete soruşturması nedeniyle kullanılan muhbir, içinde bulundukları örgütün işlediği suçtan sorumlu tutulmuyor.
Bir insanın muhbirlik yapmak istemesinin altında pek çok farklı neden olabilir. Bazen intikam hırsı olan bir kişi kaynak vazifesi görebilir. Bazı insanlarda `işe yarama` psikolojisi vardır. Kendilerini önemli hissetmek isteyen bu kişilerden yine muhbir olarak faydalanılır..
Kimlikleri gizli tutuluyor. Emniyet Özel Harekat Birliği, İstihbarat Daire kimliğini, muhbiri tutan birimin karar mekanizmasında yer alan ``Emniyet amirinden´´ bile gizli tutuluyor. Muhbirlerin kimliği, istihbarat birimlerinin kendisine verdiği kod numarası ile gizleniyor. Muhbirler, kurumların kendi içlerinde hazırladıkları yönergelerle kullanılıyor. Polis tarafından kullanılan muhbirlerin mutlak surette kayıtlara geçirildiği, ancak bu isimlerin hiçbir şekilde açıklanamayacağı ifade ediliyor.
Muhabirler
Jandarma ve polisin kullandığı haber elemanları daha öncede Türkiye`nin gündemini değiştiren saldırılarda ortaya çıktı.
Reşadiye`de 7 askerin şehit edilmesinin ardından da &8216;muhbir` skandalı çıktı. Askerlerin Reşadiye`den dönüşünü PKK`nın &8216;Koçgiri` grubuna haber veren ve saldırıdan sonra kaçırdığı iddiasıyla tutuklanan Gökköy Muhtarı Hidayet İl, çift taraflı çalışan &8216;muhbir` çıktı
Hrant Dink suikastine adı karışan Erhan Tuncel`in polis muhbiri olduğunun açıklanması, Ümraniye davasının kilit ismi Ali Yiğit`in de muhbir olduğu iddiaları vardı..
Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Emin Aslan`ın tutuklandığı uyuşturucu operasyonunda, Arslan ile yakın ilişkisi olduğu belirlenen uyuşturucu baronu Habib Kanat`ın 2001 yılından itibaren emniyet muhbiri olduğu ortayla çıkmıştı.
Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner`in tutuklandığı davanın eklerinde, Jandarma Üsteğmen Ersin Esirger`a ait bilgisayarında 329 haber elemanı deşifre olmuştu.
- Bölücü ve şeriatçı örgütlerin hareketlerini Jandarmaya haber veren muhbirlerin listesi, Ergenekon Savcıları tarafından ele geçirilerek yayımlandı.
- Başta PKK olmak üzere bölgedeki örgütler hakkında bilgi toplayan bu muhbirlerin isimleri karşısında "PKK/Kongra-Gel Örgütü hakkında bilgi verir" gibi bilgiler yer alıyor.
- Erzincan İddianamesinin 5 nolu klasöründe, 329 muhbirin adları, açık adres, telefon, meslek ve görevleri, otomobil plakaları gizleme olmaksızın yazıldı.
- 5 no`lu klasördeki `Elemanların Adresleri ve Telefon Numaraları ve Özellikleri` isimli 19 sayfalık dosyada bulunan `Aşırı Sağ Faaliyetler Timine ait Haber Elemanları` isimli belgede ismi listelenen 237 muhbirin meslekleri de açık açık yazılı. Bu listeye göre jandarma bölgede kuyumcu, fakültede öğrenci işlerinde memur, bakırcı, oto kaportacı, maden mühendisi, tuhafiyeci, pastaneci, hemşire, çiftçi, garson ve müftülük personelini muhbir olarak kullanmış.
- İrtibatlı Memurlar başlıklı dosyada ise Kamu Personeli isimli listede 12 memurun ismi verildi.
- Jandarmanın muhbirleriyle ilgili tuttuğu Kimlik Bilgileri ve Sosyo-Kültürel Durumu başlıklı formda, tüm muhbirlerin eş ve çocukları ile ilgili bilgiler bulunuyor.
- Muhbirlerin bağlı olduğu Toplayıcı, Birinci Amir, İkinci Amir gibi unvanlarla görevlendirilmiş olan askerlerin isim, rütbe ve telefonları da dava dosyasında yer alıyor.
- Devletin Doğu Bölgesindeki tüm istihbarat örgütlenmesi, açıklanmış ve çökertilmiştir.
- Bölücü örgütlerin önündeki engeller ortadan kaldırılmaktadır.
- "Kürt Açılımı" böylece son hızla devam etmektedir.
Şimdi yetkili kim, muhbirler kim, devletin güvenlik refleksi ne durumda onu da siz yorumlayın olmaz mı?
Günün Sözü: Zaafı olan kişinin kullanılması kolaydır.
|
